تفاوت مدیریت امروز جامعه با مدیریت علی بن ابیطالب (ع)

- مسئولیت را امانت الهی بداند؛ حضرت علی (ع) در نامه ای خطاب به اشعث بن قیس نوشتند:«همانا کاری که به عهده توست، طعمه نیست ، بلکه امانتی است بر گردنت»(نامه 5، ص 484)

- تقوا و خود کنترلی ؛ حضرت علی (ع) می فرمایند: « به خدا سوگند، عقیل برادرم را دیدم که به شدت فقیر شده بود و از من می خواست که از گندم های شما به او ببخشم ............   کودکانش را دیدم که از گرسنگی ، موهایشان ژولیده و رنگشان بر اثر فقر دگرگون گشته ؛ گویا صورتشان با نیل رنگ شده بود. عقیل باز هم اصرار کرد و چند بار خواسته خود را تکرار نمود. من به او گوش فرادادم ، خیال کرد من دینم را به او می فروشم و به دلخواه او قدم بر می دارم و از راه و رسم خویش دست می کشم ! اما من برای بیداری و هشیاری او ، آهنی را در آتش گداختم ؛ سپس آن را به بدنش نزدیک ساختم تا با حرارت آن عبرت گیرد. ناله ای همچون بیمارانی که از شدت درد می نالند ، سر داد و چیزی نمانده بود که از حرارت آن بسوزد. به او گفتم : همان ای عقیل! زنان سوگمند در سوگ تو بگریند ! از آهن تفتیده ای که انسانی از سر بازیچه آن را سرخ کرده می نالی ؛ اما مرا به سوی آتشی می کشانی که خداوند جبار با شعله خشم و غضبش آن را برافروخته است؛ تو از این رنج می نالی ، چگونه من از آتش سوزان نالان نشوم؟» (خطبه 224، ص 461)

از توصیه های حضرت علی (ع) به فرزند بزرگوار خود ، امام حسن (ع) : «برای هریک از کارکنان خود، کاری را تعیین کن ، تا او را نسبت به همان ، مواخذه کنی» ( نامه 31، ص 536)

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: « اگر دو دسته از امت من صالح باشند ، امتم نیز صالح می شود و اگر آن دو فاسد شوند، امتم نیز فاسد می گردد. کسی پرسید آنها چه کسانید؟ حضرت فرمود : فقیهان و مدیران و زمامداران جامعه »(امالی ، شیخ صدوق ، ص 81)

حضرت علی (ع) در عهدنامه مالک اشتر خطاب به او می فرماید: « مالکا، حکمت خداوندی در خلقت کائنات این است که گردن هر گردنکشی را فرود آورد و قامت هر کتکبری را خم سازد . هم اکنون برگرد و سرگذشت بشر را در پشت خود تماشا کن . هزاران فرعون ، قیصرها ، کسراها، اسکندرها ، عاد و ثمودها خواهی دید که خداوند انسان را پس از روزگاری محدود از زدگی متکبرانه و ددمنشانه ، چنان در برابر بادهای تند حوادث به زانو در آورد که به صورت ناتوان ترین موجودات ، در خاموشی و سکون ابدی فرو رفتند. این عاشقان به لرزه انداختن مردم ! این لب تشنگان قدرت و سجده و احترام و لرزیدن مردم در مقابل شان ، چه زهری را که در جان آنان می ریزند و چه آتش ها در خرمن مغز و روان آنان شعله ور می سازند. » (محمدتقی جعفری ، حکمت اصول سیاسی اسلام ، ص 203و202)

7- بی انصافی و بی اعتنایی به حقوق مردم ؛ انصاف بالاترین و والاترین کمالات و فضایل انسانی و بهترین صفت و ویژگی یک مدیر مطلوب است. امام علی (ع) انصاف را برترین فضائل زمامداری می داند و عاملی برای ایجاد دوستی و الفت میان مردم و زمامداران .(شرح غررالحکم و دررالحکم آمدی ، خوانساری ، ج 1، ص 203)

حضرت علی ع خطاب به مالک:

«انصاف را در رابطه با خدا و مردم و در مورد خود و نزدیکان، رعایت کن که اگر چنین نباشی، ستم کرده ای».