چگونگی شکل گیری مد و لباس در ایران

چگونگی شکل گیری مد و لباس و چالشهای آن در فرهنگ ایرانی

در این روزها شاهد حرفهای زیادی در مورد برخورد با بی حجابی و بدحجابی هستیم اما کجا اراده ای و عزمی برای شناسایی دلیل وقوع این مسائل. در این مقاله می خواهم با بهره گیری از نظر جامعه شناسان و اندیسمندان و متخصصین امور مد و لباس به واکاوی شرایط امروز بپردازم....... 

 

مد لباس و ظاهر در دنیای امورز بیشتر از آنکه بخواهد به سمت ابتذال کشیدن بشر پیش برود؛ در واقع نوعی نیاز جوامع بشری  می باشد. زیرا لباس و پوشش در وافع نوعی متمایز شدن است و بشر چون می خواهد تمایز خود را به رخ دیگری بکشد سعی می کند از این ابزار استفاده کند. مثلا توجه داشته باشید که از دیرباز هم در تاریخ ایران مشاهده می کنید  که شاهان و امرای لشکر از لباسهایی با دوخت و جنس ابریشم استافاده می کردند. در تمامی فرهنگها و اقوام نیز این مسئله مشاهده می شود و فقط مختص ایران نیست. جال باید به این به این بپردازیم که چرا در طول نیم قرن اخیر اینچنین دچار تقلید گرایی شده ایم.

نخست می دانیم که تقلید در تمامی ابعاد آن  تنها دو صورت می گیرد:

1_ ندانستن  و 2_ نداشتن

حالا باید بپرسیم که چه جیزی را نداریم و چیزی را نمی دانیم که اینگونه دچار تقلید از بیگانه شده ایم.

به یقین ما ندانسته ها  و  نداشته های ی زیادی در مورد بحث لباس داریم که شاید لیست بلند و بالایی را شامل بشود:

که عبارتند از :

_ جوانان ونوجوانان و کودکان ما نمی دانند که پیشینیان ایرانی چه لباسهای فاخری داشته اند.

_ جوانان ما نمی دانند که بسیاری از مدهایی که می پوشند متعلق به افرادی در طبقات اجتماعی بسیار پست در کشورهای اروپایی هستند.

_ مردم این سرزمین راهی برای مطالعه کیفیت و فلسقه لباسهایی که می پوشند ندارند.

_ مردم ما در ایران فاقد برند معتبری هستند زیرا اگر برند معتری  داشته اند من به یقین می دانم که از آن استفاده می کردند ولی چون این برند معتبر را ندارند، به طبع چشمشان به سوی بیپانه است. چرا که دیده ایم در مواردی مثل برند هاکوپیان و یا جامینه مردم از این برندها استقبال تموده اند و از این لیاسها پوشیده اند ولی تنها یکی یا دو برند کفایت نمی کند و این وظیفه حاکمیت است که اگر می خواهد مشکل مد و لباس حل شود باید خلا نبود برندهای ایرانی حل شود و دولت باید از این صنعت حمایت ناید و به توسغه آن کم نموده و همت گمارد.

از سوی دیگر باید بدانیم که به دلیل نداشتن برنامه مشخص برای نسل جوان و اکتفا کردن به شیوه ارشاد و توصیه و عدم پاسخ دادن به نیازهای واقعی جوانان آنان را به راهی کشانده ایم که برای متمایز بودن به سطحی ترین شیوه آن روی آوردن و آن هم تغییر چهره است که این امر در طبیعت یک فرد جوان و نوجوان است و نباید ان را مذمت کرد و باید کسانی مذمت شوند که به دلیل سوپئ مدیریتها فرصتها را از این جوانان گرفته اند. باید از بسیاری از متولیان امور فرهنگی پرسید که از یک جوان بیکار و بدون زن و بچه و مسکن و .... چه انتظاری دارند؟ فکر می کنم بگویند: صبج تا شب در خانه بماند و عبادت کند خوب است؟؟؟؟؟

تنوع خواهی و نیاز به نو شدن نیز همواره جزئی از شخصیت و هویت انسانی بوده است و می باشد. در همینجا باید پرسید که ما برای پاسخ به این  دو نیاز انسانی در جامعه خودمان چه کرده ایم؟؟؟ باید پرسید که چه توقعی از این ملت داریم در حالیکه موضوعی به این اهمیت تنها دو دهه است که رشته طراحی لباس را در ایران دارد؟؟؟ انوقت توفع داریم که ذائفه ایرانی به ذائقه بیگانه عادت نکند, مگر راهی جز این برای ما باقیمانده است؟ مگر راهی جز این جلوی پای این مردم گذاشته ایم که اکنون بخواهیم بپرسیم که چرا به این راه رفته اید؟

در وافع باید گفت ما فقط مثل آدمهای بی سواد و نا آگاه و کلافه , تنها به حرف زدن با عصبانیت اکتفا کردیم و هیچ کاری صورت نداده ایم. ما حتی نمی دانیم که نمی شود از نسل جدید خواست که برگردد به قدیم و از لباسهای نسل قبلی استفاده کند؟ تمام هنرمان این شده است که با نمایش لباسهای چند صد سال قبل به جوانها بگوییم که ببینید چه پیشینه خوبی دارید و چع غنای فرهنگی بالایی دارید ونمی توانیم بگوییم که خودمان چه کرده این در این صد سال اخیر؟ باید مسئولین ما بدانند که بسیار طبیعی است که جوان ایرانی امروز ما؛ از لباسهای غربی استفاده می کند زیرا غرب حداقل بیشتر از صد سال در زمینه طراحی لباس و مد از جا جلو است و طبیعتا مزد آن گرفت که جان برادر کار کرد.

مهدی اسفندیار