قدرت هوشمند

مقاله: قدرت هوشمند 

نویسنده: دکتر رضا سپه وند 

عضو هیات علمی گروه فیزیک دانشگاه لرستان و مشاور رییس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

قدرت هوشمند ترکیب هوشمندانه قدرت سخت و قدرت نرم یک کشور برای پیشبرد اهداف آن است.

در سال2007 کمیسیون دو حزبی از حزب جمهوری خواه و حزب دموکرات به ریاست معاون وزیر امور خارجه دولت بوش به نام" ریچارد آرمیتاژ " به منظور یافتن دکترین جدید برای گسترش قدرت آمریکا در جهان تشکیل شد که خروجی آن ارائه دکترین " قدرت هوشمند " بود،  این دکترین توسط "سوزان ناسل" بسط و گسترش داده شد.

ناسل معتقد است که توانایی های اقتصادی، نظامی،  فرهنگی و ایدئولوژیک باید با هم هماهنگ و  هدفمند شوند تا برآیند آن تداوم برتری یک کشور را تامین و تعمیق بخشند.

قدرت هوشمند آمریکا در قالب انترناسیونالیسم لیبرال به دنبال دستیابی به این قدرت از طریق ارائه رهبری دیپلماتیک، اقتصادی و کمی هم نظامی برای پیشبرد اهدافی همچون، خودمختاری بعضی مناطق دنیا، حقوق بشر، سرنگونی دیکتاتورهای، تجارت آزاد،  حاکمیت قانون دلخواه آمریکا و حذف سلاح های کشتار جمعی است.

در این راستا با شروع ریاست جمهوری اوباما،  خروج نیروهای آمریکا از عراق، حذف دیکتاتورهای منطقه خاور میانه از طریق انقلاب های عربی، ایجاد گروه های تروریستی مانند داعش، النصره، کنترل قیمت نفت از طریق عربستان و قطر، درگیر کردن عربستان و شیخ نشینان خلیج فارس در جنگ های منطقه ای و گسترش نقش ناتو در جهان برای مقابله با تهدیدات روسیه، چین و ایران، اعمال تحریم های هوشمندانه علیه ایران و بعد از آن روسیه،  و بحث گسترش آزادی های مدنی و ترویج آن از طرق رسانه های دیداری و شنیداری و از جمله شبکه های مجازی و به دنبال آن ایجاد انقلاب های رنگین و عربی در جهان،  تعطیل کردن زندان های مخوف ابوغریب و گوانتانامو را می توان نام برد.

 پیشنهاد گفتگوی بدون پیش شرط با ایران و احتمال گفتگو با طالبان از جمله کارهای دیگری است که آمریکا از چند سال پیش،  آن را شروع کرده و در حال انجام آنهاست.

در کنار همه ی اینها آمریکا به مقدار کمی قدرت نظامی خود را به صورت هدفمند با اعزام کارشناسان نظامی خود به اوکراین، عراق، سوریه،  مصر،  لیبی، عربستان و یمن، حضور ناو ها و هواپیماهای بدون سرنشین در خاورمیانه، پاکستان و افغانستان و کره جنوبی را پوشش داده و سعی کرده است، تسلط نظامی خود را بر جهان با گسترش ناتو حفظ کند.

اعمال قدرت هوشمند،  دولت اوباما موجب شد، آمریکایی که در زمان بوش بسیاری از شرکت های بزرگ،  و بانک های مطرح آن با مشکل ورشکستگی مواجه شده بود،  و جمعیت بیکار آن هر روز در حال گسترش بود، احیا شود و رشد اقتصادی مثبت پیدا کند.

 اوباما با طرح مذاکرات بدون پیش شرط بعد از اعمال شدیدترین تحریم های طول تاریخ علیه یک کشور، که با اجماع جهانی و در پی گاف های بزرگ احمدی نژاد بر علیه ایران، ایجاد نموده بود، گام بزرگ دوره ریاست جمهوری خود را برداشت. 

این مذاکرات با وساطت سلطان قابوس پادشاه عمان شروع شد و بنیان مذاکرات هوشمندانه با ایران نهاده شد. مذاکراتی که قطعاً سرآغاز شکل گیری نظم نوینی در جهان و منطقه خاورمیانه خواهد بود.

 این مذاکرات که در امتداد مذاکرات هسته ای ایران و غرب و در قالب مذاکرات ایران و 1+5  از سال 83 شروع شده بود، در سال 92 و با روی کار آمدن دولت دکتر روحانی شکل بسیار جدی به خود گرفت و علیرغم مخالفت شدید جمهوری خواهان در گنگره آمریکا و پس از کش و قوس های فراوان در 23 تیرماه 94 به شکل یک توافقنامه جامع خود را نشان داد. توافقنامه ای که همه ی طرفین آن را توافقنامه‌ای فراتر از مسائل هسته ای قلمداد می کنند. اوباما هوشمندانه به آمریکایی ها و قدرت های غربی فهماند که نمی توان جلو تکنولوژی هسته‌ای ایران و قدرت منطقه‌ای آن را گرفت، و آمریکا و غرب برای حل مشکلات خاورمیانه و جلوگیری از نفوذ و گسترش بیشتر القاعده و داعش به ایران نیاز دارند. 

قدرت هوشمند ایرانی"

در این سوی جهان و با پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری معمار بزرگ آن حضرت امام خمینی (ره) قدرت منطقه ای در حال تولد بود که اساس آن بر قدرت نرم استوار بود. این قدرت مبتنی بر ایدئولوژی مردم سالاری دینی با استراتژی حمایت از مستضعفین و آزادیخواهان جهان در مقابل استکبار جهانی و دیکتاتورهای منطقه ای بود. این قدرت در حال ظهور با هوشیاری قدرت های بزرگ جهانی در بدو تولد با چالش جدی تقابل نظامی از جمله، عملیات طبس و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران مواجه شد. قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران آنقدر بزرگ بود که بر جنگ غلبه کرد و در کنار خود آزادی خواهان جهان از جمله ملت فلسطین، لبنان، افغانستان، عراق،  یمن 

و بسیاری از کشورهای عربی را تحت تاثیر مستقیم و غیر مستقیم خود قرار داد. قدرت های جهانی با شروع حنگ تحمیلی 8 ساله تحریم های تسلیحاتی و تکنولوژیکی و نفتی را بر ایران اعمال کردند. نرم ایران به تدریج با قدرت سخت تلفیق شد و با فزایش توان نظامی، توانست خود را به رخ جهانیان بکشد.

 دکترین قدرت هوشمند ایران با تکیه بر ایدئولوژی دفاع از مظلومین و آزادیخواهان عالم توانست دکترین قدرت هوشمند آمریکایی را در خاورمیانه و افغانستان کاملاً به چالش بکشد و به آنها بفهماند که امنیت منطقه خاورمیانه فقط با حضور ایران امکان پذیر است.

لازم به ذکر است که قدرت هوشمند

 ایران در دوره های مختلف با چالش ها مختلفی از بیرون مواجه بود ولی با ظهور دولت احمدی نژاد چالش های بزرگ داخلی و خارجی به اوج خود رسید و با گاف های بزرگ او در سطح بین الملل و در داخل کشور، هزینه های هنگفتی بر ایران تحمیل شد (ارجاع به مقاله "خیانت بزرگ" نوشته اینجانب).

علیرغم آهنگ ناموزون احمدی نژاد با قدرت هوشمند جمهوری اسلامی ایران، درایت و هوشیاری رهبری فرزانه آن حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در کل دوران مذاکرات و بویژه در دو سال آخر دولت دهم و وجود استوانه های محکمی مانند آیت الله هاشمی رفسنجانی، مردم رنجیده از عملکرد احمدی نژاد را در صحنه نگه داشت تا تحریم ها قابل تحمل شود و نقش های آمریکا در به زانو در آوردن ایران ناکام بماند، هر چند که آمریکا برای توجیه افکار عمومی جهان به زانو درآمدن ایران را از طریق اثر تحریم ها برجسته می کند.از طرف دیگر

 ایران به شکل هوشمندانه ای در افغانستان، عراق بعد از صدام، لبنان،  غزه، یمن، سوریه عمل نمود و در قبال انقلاب های عربی  هوشمندانه عمل نمود. 

سال 92 و موعد انتخابات رسیده و کشور جای ریسک و درگیری های سیاسی را ندارد. لذا هوشمندانه در عرض چند هفته کل معادلات توسط صحنه گردانان بزرگ سیاسی چنان طراحی و حل می شود که از درون آن فردی توسط ملت انتخاب می شود که همه بر آمدنش اتفاق نظر دارند، و او کسی نیست جز حقوق دانی برجسته که در کوران انقلاب آبدیده شده و انگار برای این روز های ایران آماده شده است. کابینه ایی ائتلافی تشکیل و با همکاری  مجلس رای اعتماد گرفته،  به سرعت برای کارزاری بزرگ آماده می شود.

  دکتر روحانی که با ارزیابی صد روزه از وضعیت کشور متوجه. اثر.سنکین تحریم ها بر معیشت مردم مب شود،  پا در عرصه ی یک بازی برد برد با 1+5 می گذارد. او با زیرکی خاص مخالفین مذاکرات را سرگرم مسائل داخلی همچون وزارت علوم،  وزارت ارشاد و... می کند، تا بتواند در عرصه ی بین الملل با مزاحمت کمتری کار را پیش ببرد. او زبده تمرین تیم دیپلماتیک طول تاریخ ایران را زیر نظر وزیر امور خارجه خود دکتر محمد جواد ظریف دانش آموخته دانشگاه سانفرانسیسکو و سفیر و نماینده دایم ایران در سازمان ملل متحد تشکیل می دهد و با حمایت رهبری آنها را برای مذاکراتی سخت فعال می کند.

دکتر روحانی در اولین حضور خود در سازمان ملل متحد بر عکس شعار مدیریت جهانی و هولوکاستی احمدی نژاد، شعار صلح و جهان عاری از جنگ را سر می دهد و جهان را به صلح فرا می خواند،  قدرت نرمی که سید محمد خاتمی در قالب گفتگوی تمدن ها در همان سازمان مطرح کرده بود و آثار مثبت آن برای کشور هویدا شده بود.

 دنیا پیام و رویکرد جدید ایران را دریافت می کند، ولی تند روهای داخلی و همفکران دولت احمدی نژاد مقابل این پیام می ایستند تا جایی که طرح سه فوریتی توقف مذاکرات را در مجلس مطرح می کنند، طرحی که با درایت علی لاریحانی رئیس مجلس نهم و تیم همفکرش راه به جایی نمی برد. 

قدرت نرم ایران حتی طالبان را هم به تهران می کشاند تا بازی ایران به درستی در مقابل آمریکا در افغانستان هم انجام شود. 

در کنار قدرت نرم، ایران سال هاست با انجام رزمایش های مختلف از جمله، به نمایش گذاشتن موشک های بالستیک و پهبادها، قدرت نظامی خود را علیرغم تمام تحریم ها به رخ جهانیان می کشد.

ناوچه های نظامی ایران از خلیج فارس تا خلیج عدن را قرق می کنند و چشم های الکترونیکی ایران به خوبی ورود هر شئ پرنده ای را زیر نظر گرفته نابود می کند.

قدرت سخت ایران، اسراییل را به وحشت می اندازد و با توطئه اسرائیل و حمایت آمریکا و ظرفیت مالی عربستان و قطر و امارات و طمع سیری ناپذیر ترکیه جنگ های نیابتی در سوریه،  عراق، لبنان و لیبی با عنوان دولت اسلامی (داعش) وحشت و قتل عام مردم منطقه را رقم می زند. تا به خیال خود به ایران کشیده شود، ولی ایران با کمک مستشاری به این کشورها نقشه های آمریکا و اسرائیل در منطقه را به بازی می گیرد و اسراییل و عربستان در بازی زیرکانه ایران گیج شده دست به خود زنی و حمله کور به یمن می زنند. ایران با خویشتن‌داری قابل تحسینی وارد معرکه یمن نمی شود،  زیرا زیر ساخت نرم آن را بسیار محکم بنا کرده است.

مذاکرات پر حجم ایران و 1+5 با حمایت و درایت رهبری نظام و با

  دستور نرمش قهرمانانه و تیز هوشی بی نظیر تیم مذاکره کننده ایران در 23 تیرماه 94 به نتیجه می رسد و تحسین ملت ایران و جهانیان را بر می انگیزد. آنچنان که دنیا را به تعظیم در مقابل ایران وا می دارد