شکست قطعی طرح تحول سلامت.. چه کسی مسئولیت این شکست را می پذیرد؟

طرحی که به عنوان طرح تحول سلامت در ایران شروع به کار نموده است را باید یکی از استثانئات در دنیای مدیریت نظام سلامت نام برد؛ چه انکه امروز دولتی در قرن بیست و یک  در حال اجرای طرحی در حوزه ی سلامت با دهها هزار میلیارد تومان هزینه برای آن است که هنوز مشخص نیست چه کسانی این طرح را تدوین کرده اند ودر کجا این طرح مطالعه شده است. دقیقا شبیه طرح های نظامی این طرح فراتر از برجام در موضوع هسته ای وغیره در حالی در حال اجراست که هنوز منتقدان این طرح جز توهین و تحقیر و  ....جواب های پرت و پلا؛ عایدی دیگری نداشته اند...

اما سیستم نظارتی این طرح را در بدو شروع بهتر است  از زبان وزیر کابینه بشنویم:

وزیر بهداشت از سیستم نظارتی ویژه بر کار روسای دانشگاهها و بیمارستانها بر نحوه اجرای طرح تحول نظام سلامت خبر داد و گفت:

از امروز با فرستادن بیمار مجازی می خواهیم نحوه ارائه خدمات در بیمارستان های دولتی را رصد کنیم تا معلوم شود اشکال کار کجاست. (پایگاه خبری هشت صبح ۱۵ اردیبهشت ۹۳)

اما هماهنگی هایی که در وزارت بهداشت برای اجرای این طرح وجود داشته و به اذعان مسئولین عالی رتبه ای این طرح این طرح در شش ماه مطالعه شده و از روئسای دانشگاهها برای این طرح نظرخواهی شده است اما خروجی این هماهنگی را باید از زبان معاون اقای وزیر در زمان اجرای این طرح شنید که معتقد است این طرح بهتر بود که ابتدا در چند بیمارستان و یا دانشگاه علوم پزشکی پایلوت می شد؛ این سخنان از زبان معاون وزیر مطرح شده است:

وی در ادامه در خصوص نگرانی مسئولان مرکز طبی کودکان از افزایش بار مراجعات به بیمارستان‌های نظیر مرکز طبی کودکان به دنبال اجرای این طرح از دوشنبه و لزوم اجرای آزمایشی آن نیز گفت: ادعا نمی‌کنیم که این طرح به پایلوت نیازی ندارد چرا که اگر به صورت آزمایشی در چند بیمارستان اجرا می‌شد، بهتر بود. اما تقریبا طی شش ماه گذشته اقدامات زیادی بر روی این مساله در وزارت بهداشت صورت گرفته است و از روسای بیمارستان‌ها، معاونین درمان، غذا و دارو و ... نظرخواهی‌های لازم انجام شده است.

(رسول دیناروند معاون غذا و دارو در سایت تدبیر ۱۳ اردیبهشت ۹۳)

اما با گذشت یکسال و اندی از اجرای این طرح عجیب و قریب که فقط توانسته است مردم کوچه و بازار را به شکل مقطعی راضی کند بهتر است از زبان یک کارشناس اقتصاد سلامت هم ماهیت این طرح را بشنویم:

دو اشکال مبنایی و ذاتی در طرح تحول می بینیم و متاسفانه طرح تحول نظام سلامت با اینکه پرداخت مستقیم از جیب مردم را کاهش داده است اما هزینه های درمانی کشور را افزایش داده است و افزایش تعرفه های 120 درصدی داشته ایم و طرح تحول نظام سلامت نقشه راه درستی ندارد و باید پرسید که پایان طرح تحول نظام سلامت کجاست و کی خاتمه پیدا می کند و از طرفی شتابزده عمل می شود و اشکالات اجرایی هم دارد. (۲۴ مهر ۹۴ برنامه ی نبض)

اما بعد از گذشت یکسال و نیم وزیر بهداشت نظرش بر این است که:

هاشمی اضافه کرد: تمام جزییات اعتبارات طرح تحول سلامت مشخص است و معلوم است که مثلاً سال گذشته 450 هزار زایمان طبیعی در کشور به صورت رایگان در بخش دولتی انجام شده و معلوم است که چقدر اعتبار برای این کار پرداخت کرده ایم.

وی گفت: فرانشیز یا سهم پرداختی از جیب مردم برای هزینه های درمانی در بیمارستانهای دولتی با اجرای طرح تحول سلامت از 37 درصد به حدود 4.5 درصد کاهش پیدا کرد و این مهمترین دستاورد طرح تحول سلامت بود که فقط برای اجرای این بخش نزدیک به 3 هزار میلیارد تومان پرداخت شد.وزیر بهداشت گفت: سالانه بیش از 6 میلیون بستری در بیمارستانهای دولتی انجام می شود و کاهش هزینه هتلینگ و خدمات بستری به این بیماران یک دستاورد کم نظیر در نظام سلامت کشور است.وی اضافه کرد: علاوه بر آن حدود 2 هزار خانه بهداشت در کشور ساخته شد، حدود چهار هزار و 500 پزشک در مناطق محروم کشور مستقر و ماندگار شدند، تعداد اقلام دارویی و مکمل ها در شبکه بهداشتی کشور افزایش یافت و بیش از 4 هزار خودرو برای بهبود کیفیت خدمات شبکه بهداشتی کشور به صورت اجاره ای اضافه شد.هاشمی ادامه داد: همه این اقدامات در مسیر بسترسازی برای اجرای برنامه ملی پزشک خانواده است، در حالی که فقط 70 درصد اعتبارات مصوب پزشک خانواده در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفت. (۷ مرداد ۹۴ پایگاه خبری وزارت بهداشت)

همانطور که در متن بالا می بینید شباهت های فراوانی بین وزیر بهداشت و جناب اقای دکتر احمدی نژاد در نوع مدیریت وجود دارد؛ ایشان اذعان می کند که سهم مردم به حدود چهار و نیم درصد رسیده است در حالیکه در ابتدا سخن از این گفته بودند که در طرح تحول سلامت پرداختی از جیب مردم از ۳۷ درصد به ده درصد خواهد رسید یعنی ایشان توانسته اند بیشتر از اهداف برنامه توفیق داشته باشند.

اما شگفتی های این طرح به همین جا ختم نشد؛ در حالیکه شریعتی رئیس سابق پزشک خانواده که تجربیاتی ارزشمند در سنوات قبل در امر پزشک خانواده اندوخته بود ؛ هم اکنون  در دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشد و مقیمی دیگر فرد شناخته شده در موضوع پزشک خانواده به کرج نقل مکان نموده است و در حالیکه هیچ سخنی از اجرای قانون پزشک خانواده در طول دو سال اخیر از زبان وزیر بهداشت مبنی بر عزم این وزارتخانه برای اجرای این قانون شنیده نشده است؛ وزیر بهداشت معتقد است که طرح تحول سلامت گامی به سوی اجرای قانون پزشک خانواده است؟ در حالیکه اگر به تنها سایت معتبر در حوزه مطالعات حوزه سلامت که وابسته به وزارت بهداشت است نگاه کنیم دوازده دست اورد برای طرح تحول سلامت بر شمرده است که هیچ یک از انها در حوزه ی بهداشتی نیست.

http://nihr.tums.ac.ir/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA/%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA/

شاید این سخن وزیر را در مورد اینکه طرح تحول سلامت به سوی اجرای قانون پزشک خانواده پیش می رود را بتوان برای آگاهان امر اذعان به شکست و چرخشی اشکار به سمت اجرای قانون به جای اجرای طرح من در اوردی و بی پایه و اساس و هزینه زای تحول سلامت دانست

اما دولت روحانی و دست اوردهای طرح تحول سلامت و انچه از دست داده است:

۱- رضایت مردم از کاهش هزینه های درمانی در کنار نارضایتی شدید از رکود اقتصادی و بیکاری و .....

۲ـ ضربات مهلک به نظام بیمه ای کشور و ایجاد هزینه های غیرقابل باور و غیرقابل پیش بینی برای بیمه های درمانی

۳ـ نارضایتی شدید در بخش های مهم از کشور به دلیل عدم توزیع عادلانه ی منابع مالی ؛ مثل جامعه ی معلمان و کارگران و پرستاران و پیراپزشکان کشور

۴ـ ناتوانی دولت در تدوام برنامه طرح تحول سلامت و قرار گرفتن دولت در دو راهی ادامه ی این طرح به قیمت کندی روند اصلاحات اقتصادی یا قبول شکست

( رجوع به مصاحبه ی دکتر پزشکیان با فارس و عنوان زمین گیر شدن دولت در موضوعات اقتصادی به دلیل اجرای طرح تحول سلامت)

۵ـ نمایش ضعیف از توان کارشناسی دولت در اجرای پروژه های بزرگ ملی

۶ـ عقب ماندن دولت در اجرای برنامه ی توسعه

۷ـ الزام و اجبار دولت به افزایش مالیات بر ارزش افزوده و قیمت حامل های انرژی برای تامین هزینه های این طرح و افزایش فشار اقتصادی به مردم

۸ـ تشتت و اختلاف در دولت در چگونگی اجرا و یا توقف حیات این مولود عجیب الخلقه

۹ـ افزایش هزینه های اجتماعی و اقتصادی و سیاسی دولت درصورت تداوم اجرای این طرح

۱۰ـ عدم پیش بینی چگونگی پیش بردن این طرح در شرایط اضطراری اقتصادی مثل کاهش شدید قیمت نفت و رکود اقتصادی بنگاه های تولیدی

۱۱ـ نگرانی شدید در میان جریان سیاسی هوادار دولت در بهره برداری مخالفان دولت از وجوه پنهان این موضوع از مردم در آستانه ی انتخابات

۱۲ـ شروع به فرار از قبول مسئولیت شکست این طرح در میان متولیان وزارت بهداشت؛ با شروع زمزمه هایی مبنی بر انداختن توپ در زمین بیمه های درمانی از سوی مسئولین وزارت بهداشت

شاید عاقبت این طرح تنها یک نتیجه برای دولت مردان در تاریخ این مرز و بوم داشته باشد و آن اینکه هیچ وقت گوش خود را از شنیدن حرف حساب محروم نکنند و همیشه به گزارشات زیر دستان اطمینان نکنند.

نوشته شده در تاریخ ۵ـ۵ـ۱۳۹۴

ویرایش در تاریخ ۳۰ـ۷ـ۱۳۹۴