نفس دولت زیر بار سنگین طرح تحول سلامت به شماره افتاد

از روزی که دکتر قاضی زاده هاشمی ایده ای تحت عنوان طرح تحول را کلید زد  حدود دو سال می گذرد، از انتقادهای صنفی و حمایتهای صنفی وسیاسی ازاین طرح بگذریم ، آنچه موجب شگفتی است این است که کارشناسان اقتصاد سلامت و اساتید مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی و یا متخصصین پزشکی اجتماعی خود را به طور کامل از هر نوع اظهار نظری بیرون کشیدند، چهره هایی نیز بودند که به مخالفت پرداختند، مخالفت‌هایی که با بایکوت شدید رسانه ای از سوی رسانه ی ملی روبرو شد که شاید دلیل اصلی این مخالفت بیم این رسانه به متهم شدن به مخالفت با دولت برگردد، نویسنده ی این مقاله اگرچه بسیاری از عملکرد صدا و سیما را در مورد دولت مورد نقد و انتقاد جدی می دانم ، اما در مورد طرح تحول سلامت باید گفت حمایت ازاین طرح یکی از اشتباهات بسیار جدی این رسانه بود که نقش مهمی در رسیدن کار به نقطه ی کنونی داشت. اگرچه جناب آقای دکتر قاضی زاده سعی داشتند که مشکلات نظام سلامت را در طی یک دوره چهار ساله حل کنند ، اما شاید ضعف شدید سطح مدیریت در وزارت بهداشت و شناخت کم آنها در مورد اقتصاد کلان و مدیریت یکپارچه  منابع در نظام سلامت  و.تنزل نگاه های کلان به دعواهای نا به جا و غیر وارد با بخش بیمه ای سبب شد که بحرانهای جدی برای کشور در بخش های دیگر بروز کند. نگاهی به هزینه هایی که طرح تحول سلامت بر روی دست مردم و دولت گذاشته است نشان می دهد که اجرای این طرح به دلایلی چون ضعف شدید مدیریت در سازمان مدیریت و برنامه ریزی و انفعال و همراهی بی دلیل نظام بیمه ای کشور ، موجب دردسرهای فراوانی شد که شاید روا باشد تا دغدغه ها و هشدارهای ۴ وزیر دولت به رئیس جمهور مبنی بر رسیدن اقتصاد فعلی از رکود به بحران را متاثر از طرح تحول سلامت بدانیم. در جایی که یارانه ی تولید هنوز پرداخت نشده است و بسیاری از بنگاه های تولیدی به دلیل کمبود نقدینگی در بحران به‌سر می‌برند ، مشخص نیست که چرا دولت درحالی که می توانست با اختصاص  حدود ۵ هزار میلیارد تومان به بیمه ها بحران  درمان در لایه های ضعیف جامعه را حل کند به نقطه‌ای رسید که قریب به بیست هزار میلیارد تومان برای طرحی هزینه کند که متاسفانه هیچ سند مطالعاتی برای آن وجود ندارد و مشخص نیست بر اساس کدام مدل و نمونه ی تطبیقی اجراشده است؟ همانطور که پزشکیان و مرندی و لنکرانی و .... پیش بینی کرده بودند، خیلی زود کف گیر بیمه های ناتوان به ته دیگ خورد و دولت در دو راهی سختی قرار گرفت که از یکسو تحمل کودک بدون مغز و ریه و دست و.پای طرح تحول سلامت که تنها گوارش بزرگی دارد بر آن سنگینی می کند و از سویی خیل عظیمی از پیمانکاران و تولید کنندگان منتظرند که دولت دست آنها را بگیرد...؟ در این میان وضعیت سازمان های بیمه گر نیز در ابهام قرار دارد، زیرا دولت نتوانست رقم قابل ذکری از بدهی های خود رابه این نهادها پرداخت کند و نتیجه ی امر به این رسیده است که تمام تلاش های سازمان تامین اجتماعی برای به روز رساندن پرداختی ها به طرف های قرار داد در بخش درمان بی نتیجه شود. اما از سوی دیگر سخنان وزیر محترم در متهم کردن بیمه ها به شکستن کمر نظام سلامت نشان می دهد که هنوز با گذشت دو سال از صدارت آقای قاضی زاده ی هاشمی ، برایشان این باور ایجاد نشده است که دولت یازدهم میراث دار یک نظام بیمه ای کاملا درهم شکسته و مقروض است که طرح تحول سلامت نوعی میخ نهایی بر تابوت این سازمان هاست.

اما نگارنده ی این سطور بر این باور است که دلیل اصلی رکود و بحران در اقتصاد کشور را باید در ضعف شدید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ارزیابی کرد، جایی که شاهد هستیم که با موجه دانستن طرح تحول سلامت حدود ۵۳ درصد در سال ۹۳ به اعتبارات وزارت بهداشت اضافه کرد و از سویی با حمایت شتاب زده و سیاسی از این طرح هزینه های فراوان برای بیمه ها ایجاد نمود و از دیگر سو یارانه ی تولید را به این طرح اختصاص داد ، بدون آنکه دریابد کشور در رکود عمیقی به سر می برد که تبعات اجتماعی و سیاسی ناگوار بزرگی را برای دولت به ارمغان خواهد آورد. نگاهی به طرح تحول سلامت و شباهت های فراوان آن به طرح مسکن مهر دولت سابق در اجرای شتاب زده و تبلیغاتی و همینطور تاملی در برآوردهای احمدی نژاد و نوبخت از قیمت نفت و پیش بینی های آنها از اقتصاد به خوبی نشان می دهد که عملکرد این دو بخش مهم دولت را باید در رسیدن به وضع موجود که آن را تداوم سردرگمی های اقتصادی دولت دهم می دانم بسیار مهم است، دولت هم اکنون با مشکلات بزرگی مواجه شده است، از سویی تداوم طرح تحول سلامت به حداقل پنجاه درصد افزایش  اعتبارات سالیانه برای استمرار خدمات رسانی  کنونی نیاز دارد و از طرفی بنگاه های تولیدی که ضربان ایجاد شغل را می نوازند به شدت نیازمند نقدینگی هستند؟

دولت با وجود تزریق منابع بسیار در بخش درمان متاسفانه در میان کارکنان این بخش هم نارضایتی های فراوان ایجاد نموده است که درگیری  و نزاع شدید وزارت بهداشت با تشکل های صنفی پرستاری را یکی از شناخته ترین نزاع ها باید دانست که همچنان درحال افزایش است ، یعنی به اعتقاد بنده دولت درحال از دست دادن نتایج سیاسی این طرح می باشد که قطعا در صورت اضافه شدن پازل های برونسپاری و ... بر تعداد مخالفان دولت در این بخش اضافه نیز خواهد شد.

اما دولت با توزیع نابرابر منابع باعث نارضایتی شدید در بخش های آموزش و پرورش و فرهنگ و آموزش عالی نیز شده است که وضعیت را به یک پازل بسیار سخت تبدیل کرده است که حل آن بدون شک با این تیم ناهماهنگ میسر نیست.

باید دید که آیا دولت برای سال های آینده ،منفعلانه به شرایط موجود نگاه می کند و برد سیاسی خود را همچنان در کاهش پرداختی های مردم در طرح تحول سلامت و یا کاهش تورم تعریف می کند، حتی به قیمت سقوط شاخص های بورس و افزایش شمار بیکاران؟ یا اینکه دولت در خواهد یافت که توسعه ی ناهمگون تبعات ناگواری برای کشور به ارمغان خواهد آورد.آنچه این روزها حسرت به دل آدمی می گذارد اینست که کجایند مردانی که چرخ تولید و اقتصاد ایران را در سالهای ۷۶ و ۷۷ و ۷۸ گردانده اند؟؟؟ زمانی که نفت قیمت ۶ الی ۱۵ دلار را تجربه می کرد؟ کاش به این سئوال پاسخ داده شود که چرا تجربه ی گذشته را بکار نمی گیریم؟