میزان آشنایی پرستاران با عفونت های بیمارستانی چقدر است؟

چکیده فارسی

مقدمه:

فعالیتهای درمانی همانند هرنوع فعالیتهای دیگر با عوارض و عواقب گاه ناخوشایند همراه است. بیمارستانها کانون ارائه خدمات درمانی به شمار می روند. خدمات درمانی به شکل سازمان یافته، مستمر وقابل اتکا دراین مؤسسه ها عرضه می شوند. چنانچه سلامت را به عنوان محصول نهایی فعالیت درمانی درسازمان موسوم به بیمارستان تلقی کنیم، عفونت بیمارستانی را باید به عنوان عوارض جانبی و در عین حال قابل پیشگیری این سازمان ببینیم . . . .

.

عفونتهای بیمارستانی که دامن تعداد قابل توجهی از بیماران را در سراسر دنیا می گیرد هم از جهت جان انسانها و هم به لحاظ زیانهای اقتصادی مسئله ای بسیار مهم و قابل توجه است. این مسئله هم ازلحاظ گروههای سنی و هم در ارتباط با بخشهای بیمارستانی و هم از نظر نوع بیمارستان و وسعت فعالیت آن ابعاد مختلف و متفاوتی به خود می گیرد و مهمتر از همه این مسئله علی رغم عمق و وسعت با برنامه ریزی درست و مدیریت صحیح بیمارستانی قابل پیشگیری و کنترل میباشد.

از دیدگاه اقتصادی هم که امروزه دیدگاه مسلط مسایل و وقایع بهداشتی اجتماعی به شمار میرود، عفونت های بیمارستانی موجب افزایش هزینه های پرسنلی، تقاضا برای مراقبت بیشتر و ویزیت های پی درپی، بالا رفتن مواد مصرفی و دارو می شود که اینها هزینه های اقتصادی مستقیم ناشی از این پدیده قلمداد می گردند که به اتفاق هزینه های غیر مستقیم نظیر عدم حضور فرد مددجو در بازار کار و تولید، اشغال تخت بیمارستان و محروم نمودن عملی یک فرد نیازمند از دسترسی به آن و  تحمیل بار اقتصادی بردوش جامعه یا اعضاء خانواده، مجموعه خسارات اقتصادی ناشی از عفونت های بیمارستانی را تشکیل میدهد.

هدف:

بررسی میزان آگاهی کادر پرستاری بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران در زمینه عفونتهای بیمارستانی در سال 1385

روش کار:

این پژوهش از نوع مطالعات کراس سکشنال  (cross sectional) توصیفی ،تحلیلی است که در آن میزان آگاهی کادر پرستاری بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران پیرامون عفونت های بیمارستانی در پنج حیطه : 1) روش های ضدعفونی و استریلیزاسیون 2) روش های ایزولاسیون  3) روش های پیشگیری از انتقال عفونت به پرسنل 4) روش های پیشگیری از عفونت بیمارستانی و 5) مسائل و اطلاعات روز عفونت بیمارستانی، مورد بررسی قرار می گیرد.

برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است و در نهایت داده های  جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS  و STATA و آزمون های کوریس کال والیس و آزمون رگرسیون لجستیک رتبه ای چندگانه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

بحث و نتیجه گیری:

کمترین میزان آگاهی پرستاران در زمینه روش های پیشگیری ار انتقال عفونت به پرسنل و بیشترین میزان آگاهی در زمینه روش های ایزولاسیون و روش های پیشگیری از عفونت های بیمارستانی بوده است. میانگین میزان آگاهی پرستاران در کل زمینه های پنجگانه عفونت های بیمارستانی در سطح میزان آگاهی پایین (زیر 50 درصد) قرار گرفته است.

کمترین میزان آگاهی پرستاران در هر دو نوع بیمارستان های عمومی و تخصصی مربوط به زمینه روش های پیشگیری از انتقال عفونت به پرسنل (حدود 31 درصد) بوده است. بیشترین میزان آگاهی در بیمارستانهای عمومی مربوط به زمینه عفونت های بیمارستانی و در بیمارستان های تخصصی مربوط به زمینه روش های پیشگیری از عفونت های بیمارستانی بوده است. میانگین میزان آگاهی نسبت به کل زمینه های پنج گانه عفونت بیمارستانی در بیمارستان های عمومی تا حدی بهتر از بیمارستان های تخصصی بوده است، اما هر دو نوع بیمارستان ها در سطح آگاهی پایین (حدود 49 درصد) قرار گرفته اند.

با توجه به یافته های پژوهش میزان آگاهی زنان بیش از مردان بوده و با افزایش سن و مدت زمان فراغت از تحصیل پرستاران، میزان آگاهی از عفونت های بیمارستانی کاهش یافته است. با افزایش سطح تحصیلات میزان آگاهی افزایش یافته و در سمتهای شغلی مختلف مشاهده می شود که، بهیاران دارای کمترین میزان آگاهی بوده  و پس از آن پرستاران قرار دارند. بیشترین میزان آگاهی مربوط به پرستاران کنترل عفونت بوده است. میزان آگاهی در کسانی که دوره آموزشی در زمینه عفونت های بیمارستانی گذرانده اند، بهتر از کسانی بوده که در این دوره شرکت ننموده اند و تفاوت فاحشی در میزان آگاهی آنها قابل مشاهده است و در زمینه روش های پیشگیری از انتقال عفونت به پرسنل هر دو گروه دارای ضعف بوده و میانگین آگاهی آنها در سطح پایین قرار گرفته است. همچنین یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که با  افزایش مدت زمان گذراندن دوره آموزشی، میزان آگاهی نیز افزایش پیدا کرده است. بر اساس یافته های پژوهش مشخص گردید که 8 متغیر: نوع بیمارستان، جنسیت، سن، سطح تحصیلات، مدت زمان فراغت از تحصیل، سمت شغلی، گذراندن دوره آموزشی و مدت زمان دوره آموزشی، با میزان آگاهی پرستاران از عفونت های یمارستانی ارتباط دارند که جهت شناسائی موثرترین عوامل تاثیرگذار اقدام به تهیه مدل نهایی با استفاده از آزمون رگرسیون لجستیک رتبه ای چندگانه نمودیم و متوجه شدیم : کسانی که دوره آموزشی در زمینه عفونت های بیمارستانی نگذرانده اند و مدت زمان زیادی از زمان فراغت از تحصیل آنها گذشته  است و در پست های غیر مدیریتی و سرپرستی مشغول به کار هستند و همچنین کسانی که در بیمارستان های تخصصی فعالیت می کنند، دارای شانس کمتری بودند که بتوانند سطح آگاهی خود را ارتقاء داده و به سمت میزان آگاهی بیشتر حرکت نمایند. لذا با توجه به یافته های حاصل از این پژوهش، موارد زیر پیشنهاد می گردد:

1) ارتقاء آگاهی مترون های بیمارستان ها در زمینه عفونت های بیمارستانی

2) انجام نیاز سنجی آموزشی و استفاده از آن جهت برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی و بازآموزی در زمینه عفونت های بیمارستانی

3) انجام  نیاز سنجی و اولویت دادن به گروه های هدف ویژه جهت برگزاری دوره های آموزشی

4) بکارگیری ابزارها و مکانیزم های انگیزشی در جهت ترغیب کادر پرستاری به منظور حضور و شرکت فعال در دوره های مختلف آموزشی و بازآموزی  

پایان نامه متعلق به جناب اقای محسن مردعلی فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی می باشد . استفاده از این چکیده مقاله با ذکر منبع بلامانع است.