پزشکان عمومی را به خاطر نجات نظام سلامت جدی بگیریم.

در حال حاضر یکی از مسائل بغرنج نظام سلامت ما عدم توجه جدی به برنامه ریزی مناسب در بکارگیری نیروی انسانی است. این ضایعه وقتی بزرگتر خواهد بود که کشور برای تربیت نیروی انسانی متخصص سالها امکانات و بودجه دولتی را صرف کند ولی نتواند به طور مناسبی از آنها استفاده کند. اوضاع پزشکان عمومی ما در شرایط کنونی مثال بارز  این قضیه است. با وجود نیاز شدید طرح ملی پزشک خانواده به پزشکان عمومی ما شاهد ریزش پزشک عمومی و انصراف آنها از حضور در این طرح هستیم. بوروکراسی شدید اداری و تداخلات وسیع امور و نیز وظایف  متعددی که هر روزه برای این پزشکان ابلاغ می شود به نوعی هیچ تناسبی با امکانات و شرلیط فراهم شده برای پزشکان عمومی ندارد . . .

در حالیکه حضور پزشکان عمومی جوان در روستاهای محروم و شهرهای کوچک فرصتهای مطالعاتی را برای ادامه تحصیل از این دسته از پزشکان گرفته است مشاهده می کنیم که تاکنون وزارت بهداشت نتوانسته است مشوقهای لازم و نیز تسهیلات قانونی را برای ادامه تحصیل آنها در مقاطع بالاتر تدارک ببیند. این شرایط در کنار عدم پیاده کردن درست طرح پزشک خانواده سبب شده است که کشور از پتانسیل عظیم این دسته از نیروهای متخصص بی بهره بماند. پزشکان عمومی در کشور ما برخلاف تصور عامه مردم بیشتر از نیاز واقعی نیستند بلکه اگر نگاهی به سایر کشورها نظیر المان و انگلستان و آمریکا بیاندازیم خواهیم دید که در این کشورها تعداد پزشکان عمومی به نسبت جمعیت حدود ۱.۵ نفر در اذای هر هزار نفر جمعیت است که در کشور ما حدود ۱.۱ نفر می باشد. مع الوصف به دلیل برنامه ریزی مناسب و فراهم بودن زیرساختهای مناسب در کشورهای نامبرده شده مشاهده می کنید که برخلاف آنها بیکاری پزشکان در کشور ما به شدت به چشم می اید. پزشکانی که به جای خدمت در مطبها و درمانگاهها متاسفانه در حال ویزیت همکاران متخصص خود برای تبلیغ  داروهای جدید برای شرکتهای دارویی هستند. پزشکانی که قرار بود در طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع به بهبود شاخصهای نظام سلامت ما کمک کنند متاسفانه امروزه روز به روز سرخوردگی بیشتر را توجه می کنند.  با نگاهی موشکافان خواهید دید که پزشکان عمومی علیرفم اینکه بزرگترین جمعیت عضو نظام پزشکی را تشکیل می دهند حتی در خود نظام پزشکی و شورایعالی آن حضور موثری در تصمیم گیریها ندارند و در بدنه  وزارت بهداشت این متخصصان گروههای پزشکی هستند که جای همه نیروهای دخیل در حوزه سلامت را گرفته اند و کمتر مشاهده می کنیم که پزشکان عمومی با تجربه  و پیشکسوت در تصمیم گیریها دخالت داده شوند. این اتفاقات در حالی در نظام سلامت ما در حال جریان است که رسالت پزشکان عمومی در افق نظام سلامت ما بسیار مهم ترسیم شده است. به نظر می رسد آنانکه به واقع بر اجرای طرحهای ملی حوزه سلامت اعتقاد دارند باید به این نتیجه برسند که وقت شریک کردن پزشکان عمومی در تصمیم گیریهای نظام سلامت همین اکنون است. دیگر ثابت شده است که نشستن در تهران و نسخه های مدیریتی برای پزشکان شاغل در روستاها جواب نداده است و بهتر است با تشکیل کارگروهی از پزشکان عمومی شاغل در طرح پزشک خانواده آنا را در تصمیم گیریهای جدید مشارکت داد. شاید دغدغه دکتر مرندی در مورد پزشکان عمومی که معتقد است صدایشان به جایی نمی رسد چون در هیچ یک از نهادهای تصمیم گیر حضور ندارند دلیل اصلی کاهش حضور پزشکان در طرحهای ملی حوزه سلامت باشد. تجربه اخیر تامین اجتماعی که با اجرای طرح امین به شکل پایلوت در گیلان به دست آمده است به خوبی نشان می دهد که اگر پزشکان عمومی مستقیما با خریدار خدمت مواجه بشوند بسیار بهتر است تا در شرایط بوروکراسی اداری  و معیوب حاکم بر سیستم وزارت بهداشت این عزیزان را وارد گود کنیم. از طرفی نرخ پائین تعرفه ء پزشکان عمومی در طرح پزشک امین تا حدودی اصلاح شده است و به جای اینکه کارکرد پزشکان عمومی بین راه شبکه های بهداشت و درمان و دانشگاهها هر لحظه تحلیل رود و اندک مطاعی با تاخیر چند ماهه به دست این عزیران برسد بهتر است که اجازه بدهیم بیمه ها با اصول حاکم بر نظام ارجاع و سطح بندی خدمات با این دسته از پزشکان وارد قرارداد شوند تا اینکه بخواهیم برای بیمه ها و پزشکان دایگی کنیم.